Hoa hoè giúp hạ huyết áp

Tên gọi

Hoa hòe có tên khoa học là Styphnolobium japonicum, ngoài ra hoa hòe còn có một số tên gọi khác như: Hòa thực, hòe mễ thán, hòe hoa, cây hòe, hòe nhụy, hòe giao,…

Đặc điểm

Nụ hoa hòe hình trứng, ngắn, một đầu nụ hơi nhọn, chiều dài từ 3 đến 6 mm, màu vàng xám. Đài hoa màu xanh, hình chuông, có chiều dài chỉ chiếm khoảng 1/2 so với chiều dài của toàn bộ nụ hoa, phía trên đài chia làm 5 răng lông ôm chắc nụ hoa

Hoa hòe khi chưa nở màu vàng, có chiều dài tối đa khoảng 10mm. Vị đắng nhẹ, có mùi thơm đặc trưng.

Phân bố

Cây hòe mọc hoang và được trồng khắp nơi ở nước ta, vì trước đây người ta dùng để uống nước cho “mát” và dùng để nhuộm màu vàng. Hàng năm khả năng ta có thể thu mua rất nhiều, thừa dùng trong nước. Nhưng gần đây nhu cầu xuất khẩu lớn cho nên ta đang phát triển nhiều vùng nguyên liệu .

Hiện nay cây được trồng nhiều nhất ở Tỉnh Thái Bình, có nhiều gia đình ở Thái Bình hàng năm thu nhập hàng trăm triệu từ cây Hoa hòe.

Bộ phận dùng làm thuốc

Bộ phận dùng làm dược liệu là nụ hoa hòe. Quả đôi khi cũng được sử dụng nhưng ít hơn.

Tính vị

Hoa hòe tính bình, vị đắng và không có độc

Thành phần hóa học

Trong hoa hòe có từ 6-30% rutin (rutozit). Ru- tin là một glucozit. Ngoài ra còn có bertulin, sophoradiol, sophorin A, sophorin B và sophorin C.

Rutin là một loại vitamin p, có tác dụng tăng cường sức chịu đựng của mao mạch. Chữ p là chữ đầu của chữ perméabilité có nghĩa là thấm. Ngoài rutin có tính chất vitamin p ra, còn nhiều chất khác có tính chất đó nữa như esculozit, hesperidin (trong vỏ cam) v.v…

Công dụng của hoa hòe

Theo y học cổ truyền, hoa hòe có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, lương huyết, chỉ huyết , sát cam trùng. Chủ trị các loại trĩ, đại tiện ra máu, chảy máu cam, ho khạc ra máu, viêm võng mạc, mắt đỏ, trường phong hạ huyết, tiểu ra máu, xích bạch lỵ, mất ngủ, cao huyết áp…

Theo nghiên cứu hiện đại, hoa hòe có những công dụng sau:

• Cầm máu, rút ngắn thời gian chảy máu, đặc biệt là khi sử dụng hoa hòe được sao thành than.
• Làm giảm khả năng thẩm thấu ở mao mạch, nhờ đó cải thiện sức bền cho thành mạch
• Chích dịch hoa hòe vào tĩnh mạch chó thấy giảm huyết áp rõ rệt. Ở ếch, dịch hoa hòe cũng gây hưng phấn nhẹ trên tim cô lập. Trong khi đó, Glucosid từ vỏ hòe lại làm tăng lực co bóp của tim ếch.
• Hòe bì tố làm giảm cholesterol và mỡ máu, phòng trị xơ vữa động mạch
• Tác dụng kháng viêm khi thực nghiệm trên chuột lớn và chuột nhắt bị viêm khớp
• Chống co thắt, giảm trương lực cơ trơn của đại tràng, phế quản
• Rutin trong cây hoa hòe giúp giảm tỷ lệ tử vong ở chuột nhắt do ảnh hưởng của chất phóng xạ.
• Nước hoa hòe được bơm vào ruột thỏ bị tiêu chảy thấy tình trạng đi tiêu phân lỏng giảm bớt.

Đối tượng sử dụng hoa hòe

Hoạt chất Rutin có trong Hoa hòe thường dùng cho bệnh nhân sau:

• Bệnh nhân mắc cao huyết áp mà mao mạch dễ vỡ, đứt, để đề phòng đứt mạch máu ở não
• Điều trị xuất huyết cấp tính do viêm thận
• Điều trị xuất huyết ở phổi mà không rõ nguyên nhân
• Hoa hòe còn có tác dụng đối với bệnh cao huyết áp.

Cách dùng hoa hòe

Hoa hoè  30-50g  hãm với nước sôi, có thể để lạnh uống giải khát, sử dụng bất cứ lúc nào, vừa điều trị bệnh và nâng cao thể trạng, phòng ngừa tai biến mạch máu não.

Lưu ý khi sử dụng

Hoa hòe tính hơi lạnh nên những người có tỳ vị hư hàn biểu hiện bằng các triệu chứng hay đau bụng do lạnh, thích chườm nóng, ăn kém, chậm tiêu, đại tiện thường xuyên lỏng nát… thì không nên dùng, nếu dùng cần phối hợp với các dược liệu có tính ấm nóng.

Bài thuốc sử dụng hoa hòe

• Điều trị cao huyết áp

– Cách 1:

Chuẩn bị hoa hòe ( sao vàng ) và hạt muỗng số lượng bằng nhau

Nghiền thuốc thành bột uống mỗi lần 5g x 2 – 3 lần/ngày

– Cách 2:

Chuẩn bị hoa hòe và hy thiêm thảo. Tùy theo tình trạng bệnh có thể dùng 20 – 40g

Sắc lấy nước đặc uống cho đến khi huyết áp ổn định

– Cách 3:

Chuẩn bị: Hoa hòe và tang ký sinh ( mỗi vị 25g), hạ thảo khô và xuyên khung (mỗi vị 20g), địa long 15g.

Sắc uống hàng ngày

– Cách 4:

Dùng hoa hòe và sung úy tử mỗi vị 15g, cát căn 30g

Dùng nồi đất sắc uống mỗi ngày 1 thang.

Cân nhắc gia giảm thêm các vị đan sâm và hà thủ ô mỗi loại 12g nếu bị đau tức ngực; Toan táo nhân 15g nếu có biểu hiện mất ngủ, trống ngực đập nhanh, hồi hộp.

• Chữa lao hạch ở cổ

Chuẩn bị: Hoa hòe và gạo nếp theo tỷ lệ 2:1

Đem cả 2 sao vàng, nghiền thành bột

Mỗi lần uống 10g vào lúc sáng sớm khi bụng còn đói

Lưu ý: Tránh ăn đường khi uống thuốc

• Chữa bệnh lỵ ra máu và các loại xuất huyết

– Cách 1:

Chuẩn bị: 10 – 15g hoa hòe hoặc 8 – 12g quả hòe

Sắc nước uống. Nếu dùng hoa hòe thì nên sao qua trước khi sắc

– Cách 2:

Dùng 20g hoa hòe, 12g diếp cá và 10g địa du

Đem hoa hòe và địa du sao đen

Sắc tất cả với 300ml nước còn 200ml

Chia uống 1 – 2 lần trong ngày