Tên gọi
Nhục thung dung còn có các tên gọi khác trong dân gian như Nhục tùng dung, Hắc ty lãnh, Thung dung, Địa tinh, Kim duẫn và Thốn vân.
Đặc điểm
Nhục thung dung không phải là thực vật đơn thuần. Cây được biết đến là một loại cây ký sinh, sống nhờ vào một thân cây chủ khác. Vào mùa xuân, mầm cây Nhục thung dung sẽ đâm thủng mặt đất, mọc nhô lên cao trông giống như một cái chày, đầu hơi nhọn, bên trên có phủ một lớp vải màu vàng, lóng lánh dưới ánh nắng mặt trời.
Thân cây Nhục thung dung thường cao khoảng 15 – 30 cm. Có trường hợp cây cao đến vài mét. Hoa thường nở vào tháng 5, tháng 6 sẽ ra hoa dày đặc. Hoa mọc từ phần ngọn cây có màu vàng nhạt, hình chuông, xẻ 5 cánh, đỉnh hoa màu vàng hoặc tím nhạt.
Nhục thung dung kết quả vào cuối tháng 6, đầu tháng 7. Quả nhỏ li ti và có màu xám.
Phân bố
Nhục thung dung là vị thuốc có nguồn gốc từ các tỉnh Thiểm tây, Cam túc, ngoài ra cây còn mọc ở Mông cổ. Tại Việt Nam nhục thung dung phân bố chủ yếu ở một số tỉnh miền núi phía Bắc nước ta Như Lào Cai, Hòa Bình, Tuyên Quang, Lai Châu …..
Bộ phận dùng làm thuốc
Phần rễ cây sẽ phát triển thành củ, đây cũng chính là bộ phận được dùng để làm thuốc. Những củ to, mập, mềm, nhiều dầu có vảy mịn ở ngoài, mềm, màu đen là những củ có chất lượng tốt nhất.
Tính vị
Theo Đông y, nhục thung dung vị ngọt, chua, mặn, tính ôn thận, tốt cho đại tràng.
Thành phần hóa học
Nhục thung dung có chứa các thành phần hóa học như: Boschnaloside, Orobanin, Epilogahic, axit Bbetaine, Nhiều loại ait hữu cơ và trên 10 axit amin và chứa một lượng nhỏ Alkaloid.
Công dụng của nhục thung dung
Đối tượng sử dụng
Nhờ hiệu quả tuyệt vời cho sinh lý nam giới bởi vậy nhục thung dung được sử dụng rất nhiều trong y học cổ truyền, cây được y học cổ truyền ứng dụng để điều trị các trường hợp suy giảm sinh lý ở nam giới, cụ thể cây được dùng trong các trường hợp sau:
Lưu ý khi sử dụng
Cần phải lưu ý rằng Nhục thung dung là vị thuốc kỵ đồ sắt, đồng. Vì vậy khi nấu, ngâm rượu hoặc lưu trữ vị thuốc nên dùng nồi đất, đồ vật bằng gốm.
Không dùng vị thuốc cho người bệnh tiêu chảy, âm hư hỏa vượng.
Trong thận có nhiệt, dương vật dễ cương cứng mà tinh dịch không ổn định, không được dùng
Tránh sử dụng nhầm lẫn Nhục thung dung với Tỏa dương.
Cách sử dụng nhục thung dung
Đem ngâm các vị trên với 15 lít rượu trắng 40-45 độ, ngâm trong 25 ngày là dùng được. Mỗi bữa chỉ nên uống 2 ly nhỏ, không nên lạm dụng sẽ gây những tác dụng phụ ảnh hưởng sức khỏe.
Bài thuốc với nhục thung dung
Ôn thận tráng dương: NTD 16g, viễn chí 6g, sà sàng tử 12g, ngũ vị tử 6g, ba kích tím 12g, thỏ ty tử 12g, đỗ trọng 12g, phụ tử 12g, phòng phong 12g. Các vị nghiền bột mịn, luyện với mật làm hoàn. Ngày uống 2 lần, mỗi lần 12 – 20g, chiêu với rượu ấm hoặc nước muối. Dùng trong trường hợp thận hư, liệt dương, lưng và gối đau buốt.
Nhuận tràng thông tiện: NTD 24g, hoạt ma nhân 12g, trầm hương 20g. Các vị nghiền bột mịn, luyện với mật làm hoàn. Ngày 2 lần, mỗi lần 12 – 20g, uống với nước. Dùng trong trường hợp tân dịch hao tổn sinh ra đại tiểu tiện bí.
Điều trị suy nhược thần kinh: NTD 10g, sơn thù du 5g, thạch xương bổ 4g, phục linh 6g, thỏ ty tử 8g, nước 600ml, sắc còn 200ml chia 3 lần uống trong ngày (Chú ý: Nên dùng lúc nóng)
Rượu NTD: Lấy 30g, rượu trắng 500ml. Ngâm 7 ngày. Mỗi ngày uống 2 lần, mỗi lần 1 chén con. Dùng cho các trường hợp thận hư liệt dương
Chữa ra mồ hôi nhiều: Người ra nhiều mồ hôi, tiểu nhiều, mất tân dịch có thể dùng 80 g Nhục thung dung tấm rượu sấy khô, 40 g trầm hương tán mịn, trộn với dầu mè làm thành viên hoàn bằng hạt ngô đồng. Mỗi lần dùng 70 viên với nước cơm. Dùng thuốc khi đói.
Chữa thận dương bất túc, liệt dương, đau lưng, mỏi gối: Bạn chế biến món tôm viên với 10g nhục thung dung, 20g tôm nõn, 2 quả trứng gà, 150g bột mì, dầu ăn và các loại gia vị. Tôm nõn bạn ướp với chút rượu, muối và bột ngọt. Bạn nấu nhục thung dung để lấy khoảng nửa bát nước cốt, bỏ bã. Đập 2 quả trứng gà vào bát với bột mì, nước thuốc, nước gừng, hành lá, bột nở, rồi bột gia vị và khuấy đều lên. Sau đó cho tôm vào bát bột trứng. Chiên bột tôm trong chảo dầu sôi nóng cho đến vàng là được. Bạn chế biến món này để ăn trong vài ngày liền.
900.000₫